Làm việc bán thời gian, ít căng thẳng, vừa đủ tiền mua sắm, vui chơi và chỉ cần chút tiết kiệm là lựa chọn của Mika Onodera. Cô đang làm tại một lò bánh ở Tokyo. Đây là công việc thứ 5 của cô trong mấy năm gần đây.

Hiện nay, ngày càng có nhiều thanh niên Nhật Bản muốn là người lao động tự do, không thích một việc làm suốt đời theo truyền thống Nhật Bản và hài lòng với công việc tạm bợ, bay nhảy chỗ này chỗ khác. Onodera lãnh lương 160.000 yen/tháng (khoảng 21,2 triệu đồng VN) cho công việc 40 giờ/tuần. Nhờ chi xài tằn tiện cô dành dụm được chút ít tiền.

Cô Mika Odonera hài lòng với công việc của mình nhưng chính quyền Nhật Bản và các chuyên gia lo ngại rằng khuynh hướng này báo hiệu sự xáo trộn trong nền kinh tế vốn đã ảm đạm trong vòng hơn thập niên qua.

Một báo cáo của chính quyền cho thấy, con số lao động tự do từ 15 – 34 tuổi tăng gấp đôi từ 1,83 triệu người hồi năm 1990 lên 4,17 triệu người năm 2002, tức có 1/9 lao động trong độ tuổi này lựa chọn công việc tự do và đơn giản như vậy. Riêng trong độ tuổi từ 25 – 34, số người lao động dạng này tăng gấp 3 lần trong thập niên qua. Khuynh hướng chọn công việc như vậy không chỉ làm cho nhà nước thất thu thuế thu nhập mà còn đè nặng lên hiệu suất kinh tế trong tương lai vì hầu hết những người lao động bán thời gian không được đào tạo chuyên môn.

Theo một kết quả điều tra, phân nửa số người bay nhảy giữa những công việc bán thời gian này vì họ không thể quyết định được họ muốn làm gì hoặc đơn giản vì họ không thích làm việc thường xuyên. Trưởng bộ phận tuyển dụng của Trường Đại học Nihon phân tích: “Lý do lớn nhất khiến nhiều người không thể quyết định được họ muốn làm gì là do họ không có tham vọng (trong nghĩa tốt đẹp của từ này) hoặc không có niềm phấn khởi khi làm được một việc gì đó cho cuộc đời mình. Thêm vào đó, sống ở Nhật Bản không khó khăn, ai cũng có cái ăn và được ngủ dưới một mái nhà cho dù không có một công việc thường xuyên”.

Tuy nhiên, cũng có một lý do khác là nhiều người gặp khó khăn khi kiếm việc làm thường xuyên trong các công ty. Vì muốn giảm chi phí, nên các doanh nghiệp ít chịu chính thức tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp mà tăng lượng lao động bán thời gian với mức lương thấp. Khoảng 500.000 sinh viên mới ra trường sẽ kiếm việc làm vào tháng 4 năm tới. Với tỉ lệ thất nghiệp ở mức kỷ lục là 5,4% hiện nay tại Nhật Bản, việc cạnh tranh kiếm việc làm sẽ hết sức vất vả.

Yoshifumi Umeyana, sinh viên kinh tế năm cuối tại Trường Đại học Dokkyo, nói: “Một khi bạn bị công ty đầu tiên từ chối, niềm phấn khởi bắt đầu tàn lụi”. Umeyana vất vả 3 tháng ròng nhưng vẫn chưa tìm được một công việc phù hợp trong một xí nghiệp sản xuất.

Giáo sư Mimizuka thuộc Trường Đại học Ochanomizu cho rằng lượng lao động tự do ngày càng tăng là một thông tin xấu ảnh hưởng đến tình hình sinh suất giảm tại Nhật Bản. Họ làm việc chỉ đủ sống, không dám sinh con vì sợ nuôi không nổi. Hậu quả là nước này đối diện với nguy cơ thiếu hụt lao động và chính quyền sẽ phải cắt giảm những chi trả từ quỹ trợ cấp của nhà nước.

Những người làm việc bán thời gian có thể an tâm lúc này nhưng giáo sư Mimizuka nhận xét rằng họ sẽ gặp rất nhiều khó khăn nếu trong tương lai, lúc họ thấy cần thiết phải kiếm một công việc thường xuyên và hội nhập chính thức vào lực lượng lao động trong xã hội.

(Vnexpress.net)