Giới giáo dục Nhật Bản đang choáng váng trước kết quả học tập sút kém của con em họ so với các nước khác sau khi OECD công bố kết quả chương trình đánh giá học sinh quốc tế PISA 2003.Trong khi đó Trình độ tiếng Nhật của gần 1/5 SV trong các trường ĐH tư Nhật Bản chỉ ở mức của HS 15 tuổi. Kết quả này do Viện giáo dục đa phương tiện quốc gia Nhật Bản công bố sau khi tiến hành khảo sát 13.000 SV năm thứ nhất của 33 trường ĐH Nhật.

Về trình độ học sinh

Theo cuộc thăm dò của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đối với 41 nước, khả năng đọc hiểu các đoạn văn xuôi và biểu đồ của học sinh 15 tuổi đã tụt từ thứ 8 xuống thứ 14 trong khi kỹ năng toán tụt từ hạng 1 xuống hạng 6.

Bộ trưởng Giáo dục Nhật, ông Nariaki Nakayama, nghiêm khắc: “Chúng ta phải thẳng thắn nhìn nhận trình độ học vấn của học sinh đang giảm sút. Nếu Nhật thụt lùi, các nước láng giềng sẽ đuổi kịp và vượt chúng ta”.

Trong cuộc thăm dò năm 2000 của OECD, Nhật xếp thứ hai về khoa học và thứ tư về môn giải quyết vấn đề, một môn học mới cần sử dụng kỹ năng đọc nhưng kỹ năng này của học sinh ngày càng kém. Giáo sư sinh vật Tatsuo Motokawa, thuộc Trường Kỹ nghệ Tokyo, người chuyên viết sách giáo khoa, cho rằng nguyên nhân đầu tiên là do học sinh quá lạm dụng điện thoại di dộng. Tờ Mainichi Shimbun dẫn lời ông Motokawa cho biết trẻ thường nhắn tin cho nhau bằng những từ thông tục, ngắn, bất chấp các quy tắc ngữ pháp hoặc sử dụng các ký hiệu làm thui chột thói quen đọc và kỹ năng viết văn. Thêm vào đó giáo trình học theo lối tự do do Bộ Giáo dục đưa ra tháng 4/2002 cũng bị lên án. Giáo trình giảm 30% nội dung học tập cũng như không dạy kiến thức cơ bản để nhận biết và tự giải quyết vấn đề.

Theo một nghiên cứu gần đây của công ty dịch vụ giáo dục lớn nhất Nhật Benesse, cứ 3 học sinh thì 1 em không học ở nhà. Theo cuộc thăm dò năm 2000 của OECD, 53% trẻ em Nhật không thích đọc sách, tình trạng này cho đến nay vẫn giữ nguyên. Chất lượng giáo viên cũng bị chỉ trích từ bấy lâu nay. Theo ông Nakayama, muốn khắc phục những khuyết điểm trên phải khôi phục lại những kỳ thi sát hạch chung trong trường học cũng như bắt giáo viên phải thi nâng bậc thường xuyên.

Về trình độ của sinh viên

Khảo sát là một bài trắc nghiệm ngữ pháp xác định thành phần câu đơn giản. Kết qủa bất ngờ: hơn 2/3 bài làm mắc lỗi, đã thế khối sinh viên nước ngoài còn cho thấy khả năng đọc hiểu vượt trội hơn cả SV Nhật.

Tuy vậy, theo các chuyên gia của Viện, không nên bi quan quá vì con số 6% SV có trình độ đọc tương đương bậc tiểu học – không phải là con số tồi. Lâu nay tiếng Nhật được xem là một trong những tiếng “hóc” nhất thế giới. 10 năm trở lại đây, trình độ nắm bắt ngôn ngữ dân tộc ở Nhật có xu thế xuy thoái. Một trong những nguyên nhân chính là do xuất hiện tràn lan của các loại truyện tranh.

Theo Người lao động và sinh viên việt nam